АЛАРМАНТНИ БРОЈКИ: 60.000 МЛАДИ ЗАМИНАЛЕ за 5 години, 62% РАЗМИСЛУВААТ ДА СЕ ИСЕЛАТ!

Сè поголем број млади луѓе ја напуштаат Македонија. Тие бараат подобар живот надвор од границите. Постојат различни програми за младинска поддршка. Сепак, тие очигледно не се доволни.

Висока невработеност и желба за заминување

Реалната слика покажува дека младите тешко остануваат дома. Една од главните причини е невработеноста. Според последните податоци на CEIC, таа е алармантна. Младинската невработеност во декември 2024 достигнала дури 32,3%.

Ова ја става Македонија меѓу земјите со највисока стапка во Европа. Таа е речиси двојно повисока од просекот на ЕУ (околу 15%). Споредбено, во Бугарија е 13%, Србија 24%, БиХ 27%, Хрватска 17%.

Паралелно со ова, анкетите покажуваат голема желба за иселување. Истражување на Вестминстер фондацијата (WFD) открива загрижувачки податок. Дури 62% од младите во Македонија размислуваат да се иселат.

Уште пострашно, 77% од нив не планираат никогаш да се вратат. Ова се меѓу највисоките проценти во регионот. Во изминатите пет години, земјата ја напуштиле околу 60.000 млади. Ова се податоци од Евростат и домашни институции. Најчести дестинации се Германија, Италија, Австрија и Чешка.

Причини и сериозни последици

Причините за масовната емиграција се добро познати. Недостаток на квалитетни работни места и ниски плати се на врвот. Тука се и ограничените можности за напредок во кариерата. Корупцијата и општата недоверба во институциите исто така влијаат.

Заминувањето на младите веќе остава сериозни последици. Економијата го чувствува недостигот на квалификуван кадар. Ова е особено видливо во здравството, образованието и ИТ секторот.

Образовниот систем исто така трпи. Бројот на ученици и студенти се намалува. Ова е најизразено во руралните средини, каде се затвораат училишта. И пензискиот систем е под притисок. Сè помал број млади уплаќаат придонеси, а бројот на пензионери расте. Ова ја загрозува долгорочната одржливост на фондот.

Постојните мерки недоволни?

Иако постојат програми за поддршка на младите (вработување, стартапи), ефектот е мал. Граѓанските организации предупредуваат дека тие се често недоволно познати. Проблем се и слабата имплементација и немањето реален ефект.

Младите се движечката сила на општеството. Без визија и конкретни дела, Македонија ризикува да ја изгуби иднината. Време е за акција, а не само за стратегии на хартија.