Весна
Во срцето на пустината, каде што сонцето пече, а водата е луксуз, се крие иновативно решение. Заедниците кои се борат со суша, пронаоѓаат начин да соберат скапоцена течност од некаде каде што никој не би очекувал – од воздухот. Дали е ова иднината на водоснабдувањето?
РУРАЛНИ заедници во сушни региони со години собираат ситни капки утринска роса. Тие ја користат како извор на свежа вода за пиење. Сега, истражувачите велат дека раната утринска магла може да биде практичен метод. Со неа може да се добие вода за пиење и во големите градови.
Годишна проценка на потенцијалната количина на вода, собрана на овој начин, е направена близу град во пустината Атакама во северен Чиле. Откриено е дека е можно да се соберат и до пет литри на квадратен метар секој ден. Ова го известија научниците во студија објавена во списанието Frontiers in Environmental Science.
„Големите суши и лошото управување со водите во делови на Чиле доведоа повеќе од осум милиони луѓе во земјата во проблем со водоснабдувањето. Земјата се соочува со закана од недостиг до 2050 година”, вели Вирџинија Картер Гамберини, географ на Универзитетот во Сантијаго. Таа се занимава со овој проблем заедно со колеги од сродни области, пишува порталот Сајенс њуз.
Стотици илјади луѓе кои живеат во брзорастечки, густо населени градови во пустината Атакама се посебно загрозени. Голем дел од подземните води во регионот се одведува и се користи за рударство и земјоделство. Гамберини и нејзините колеги го фокусираа своето истражување на Алто Хоспицио, населба која брзо се шири. Таа има повеќе од 100.000 луѓе. Се наоѓа на периферијата на главниот град на провинцијата Икике.
Скоро целата вода за пиење во Алто Хоспицио се транспортира со камиони. Тие доаѓаат од локации за испумпување оддалечени околу 70 километри, во подножјето на планините Анда.
Во зима и пролет, во тој регион се јавуваат бранови на крајбрежна магла. Локалното име е „каманчака“ или тама, на јазикот Ајмара. Ниски облаци се формираат кога влажни воздушни маси од Амазон се среќаваат со студен воздух над Тихиот Океан. Маглата го храни и хидрира издржливиот пустински жив свет. Тука спаѓаат кактуси и лишаи, како и алги кои го обложуваат каменитото тло.
ПРОЦЕДУРАТА НЕ Е КОМПЛИЦИРАНА
Собирањето вода од магла е едноставно. Мрежеста плоча од еден метар виси. Таа е свртена кон ветрот и се полни со содржина од маглата. Водата се собира на мрежата. Потоа капе и тече низ олук во посебни садови.
Истражувачите откриле дека помеѓу 0,2 и пет литри вода може да се соберат на квадратен метар дневно. Ова е можно на локации низ градот во текот на магливите месеци. Поголем потенцијал има во областите на повисоки надморски височини.
Сепак, оваа количина на вода сама по себе не е доволна. Вкупните потреби за потрошувачка на Алто Хоспицио се околу 300.000 литри неделно. За да се собере таа количина, ќе бидат потребни 17.000 квадратни метри собирачки мрежи.
Затоа е предвидено да се зголемува бројот и површината на мрежите за собирање вода. Ова ќе се прави како што градот расте.
Тимот научници кој ја промовира примената на овој систем, наведува дека „жетвата на магла е мал цвет на надеж во пустината”.
