Денес го славиме Светиот великомаченик Димитриј, или попознат како Митровден, а овој празник го носи и симболот на почетокот на зимата. Во народната традиција, Митровден е поврзан со бројни верувања кои предвидуваат каква зима нè очекува.
Симболика на времето на Митровден
Се верува дека времето на 8 ноември го одредува каква зима ќе имаме. Доколку на Митровден падне снег, се вели дека Свети Димитриј „дошол на бел коњ“, и обично се верува дека снежната покривка ќе трае до април. Ако, пак, паѓа дожд или има мраз, зимата се предвидува како долга и со обилен снег.
Народни обичаи за Митровден
На овој ден постојат и посебни обичаи и верувања поврзани со децата и домот:
- Децата не треба да се караат: Се верува дека децата не треба да се коригираат или караат на Митровден, бидејќи ќе бидат немирни цела година.
- Белутак за заштита од глувци: Во некои делови, луѓето ставаат камења во аглите на собите како заштита од глувци.
- Избегнување на рачни работи: Жените се воздржуваат од користење на разни алатки како што се макази, чешли и вретено, сметајќи дека ова носи несреќа.
Важниот обичај на престојување дома
Во предвечерието на Митровден, се верува дека секој треба да биде во својот дом. Оние кои не се дома на овој ден, според верувањето, цела година ќе ноќеваат по туѓи домови. Овој обичај се смета за еден од најважните митровденски верувања.
„Митровден – хајдучки растанок“
Митровден бил и денот кога хајдуците се разделувале за да ја поминат зимата кај своите доверливи пријатели, познати како „јатаци“. Оваа традиција ја донела познатата крилатица: „Митровден – хајдучки растанок, Ѓурѓовден – хајдучки состанок,“ кога повторно се обединуваат.
Припрема за зимата
Во некои региони постои и верување дека до Митровден треба да бидат завршени сите важни полски работи и подготовките за зима. Оставените работи по празникот се сметаат за „лоша среќа“, бидејќи зимата може да изненади во секое време по Митровден.
Митровден не само што означува почеток на зимскиот период, туку и потсетува на важноста на заедништвото и традиционалните обичаи кои го збогатуваат духот на празникот.