Одењето на кафе – некогаш секојдневна навика – сега станува сериозен трошок за многу граѓани во Македонија. Со зголемување на цените на угостителските услуги за 10% само во изминатата година, едно макјато во Скопје достигнува цена од 150 денари, додека водата и супите во рестораните ги надминуваат стандардите на многу европски дестинации.
Поскапување што граѓаните го чувствуваат
Според податоците од Државниот завод за статистика, цените на угостителските услуги во декември 2023 година се зголемени за 6,5% во однос на истиот месец претходната година. Граѓаните коментираат дека:
- Кафето во локалите чини од 100 до 150 денари.
- Чорбите ретко се под 200 денари.
- Обична вода од 0,33 мл достигнува 90-100 денари, а онаа од 0,75 мл се продава за 150-180 денари.
Овие цени ги прават угостителските услуги во Македонија споредливи или дури и повисоки од оние во Хрватска, Италија и Грција.
Што го предизвикува овој тренд?
Економските аналитичари посочуваат неколку клучни фактори:
- Недостаток на работна сила: Недостигот од професионален кадар ја зголемува цената на услугите.
- Повисоки стандарди: Угостителските објекти инвестираат во подобрување на услугите, што влијае на цените.
- Транспортни трошоци и цената на работната сила, кои остануваат значајни.
Долгорочни економски перспективи
Иако цените на угостителските услуги растат, експертите прогнозираат можен пад на цените на храната и пијалаците поради:
- Стабилизирани глобални синџири на набавка.
- Намалена побарувачка и зголемена економска активност.
- Но, глобалните геополитички ризици и трговските ограничувања може да создадат дополнителни предизвици.
Влијанието врз граѓаните
Со годишна инфлација од над 9% за 2023 година и трошоци за живот кои бараат речиси 1.000 евра месечно за четиричлено семејство, сè повеќе луѓе чувствуваат дека секојдневните задоволства, како кафето, стануваат сè понедостапни. Платите, според новата методологија, не го следат овој тренд доволно брзо.
Додека кафето некогаш беше симбол на достапност и релаксација, неговата цена денес сè повеќе го претвора во луксуз. За многумина, прашањето станува не само дали вреди да се плати, туку и како да се усогласат секојдневните трошоци со реалноста на постојано растечките цени.